De gokindustrie is een miljardenindustrie. Met de komst van online casino’s is het nog nooit zo eenvoudig geweest om een gokje te wagen. Zo kun je bij Fat Pirate terecht voor roulette, sportweddenschappen, poker en duizenden gokkasten, en dit allemaal vanuit je luie zetel. Voeg er de wekelijkse bonussen en het VIP-programma aan toe en je begrijpt al snel waarom gokken als een nieuwe vorm van entertainment wordt beschouwd.
De concurrentie is groot, dus bedrijven doen er bovendien alles aan om nieuwe spelers te trekken. Een van de meest invloedrijke marketingkanalen van de afgelopen jaren? Influencers. Deze populaire online persoonlijkheden met duizenden of zelfs miljoenen volgers blijken een wondermiddel om jonge doelgroepen te bereiken. Maar hun rol in gokreclame roept ook vragen op: hoe ver mag die invloed gaan, en wat zegt de wet hierover?
De opkomst van influencers in gokreclame
Influencers hebben de manier waarop merken communiceren radicaal veranderd. Vroeger kreeg je reclame te zien via televisie, radio of sportevenementen, maar nu verloopt promotie vooral via influencers, op social media zoals Instagram, TikTok, YouTube en Twitch. Influencers delen er content die dicht bij hun persoonlijkheid en leefwereld ligt, en dat maakt hun aanbevelingen geloofwaardig.
Voor gokbedrijven is dat zeer aantrekkelijk. Influencers weten precies hoe ze een community aanspreken en hebben vaak een vertrouwensband met hun volgers. Een enthousiaste video over ‘hoe leuk het is om een bet te plaatsen tijdens een voetbalwedstrijd’ kan dus veel effectiever zijn dan een traditionele reclamespot.
Het probleem? Diezelfde authenticiteit maakt de grens tussen persoonlijke mening en commerciële beïnvloeding vaag. Zeker als de influencer in kwestie zijn of haar samenwerking met een gokbedrijf niet duidelijk vermeldt.
De verleiding van de jongere doelgroep
Influencers bereiken vaak een jong publiek. Op TikTok en YouTube is een groot deel van de gebruikers jonger dan 25 jaar. En hoewel jongeren vaak juridisch nog niet mogen gokken, worden ze wél blootgesteld aan een constante stroom van gokgerelateerde content: vlogs waarin iemand trots zijn winst laat zien, livestreams van casinospellen, of humoristische filmpjes waarin gokken wordt gepresenteerd als spannend tijdverdrijf.
Het risico is duidelijk: jongeren kunnen een vertekend beeld krijgen van wat gokken inhoudt. Ze zien vooral de winst, niet de verliezen. En dat kan leiden tot problematisch gedrag zodra ze oud genoeg zijn om zelf te spelen.
De wetgeving in Nederland: strengere regels sinds 2023
In Nederland is online gokken pas sinds oktober 2021 legaal. En meteen werd de markt overspoeld met gokreclames. Bekende oud-voetballers, acteurs en influencers werden ingezet om het publiek te verleiden. Vooral jongeren bleken gevoelig voor de nieuwe marketinggolf.
Daarom greep de overheid in. Sinds 1 juli 2023 geldt in Nederland een verbod op ongerichte gokreclame. Dit betekent dat reclames voor online kansspelen niet langer mogen worden vertoond op televisie, radio, billboards, én ook niet meer via influencers of BN’ers. Met andere woorden: influencers mogen geen gokreclame meer maken.
De Kansspelautoriteit houdt hier streng toezicht op. Bedrijven die zich niet aan de regels houden, riskeren hoge boetes. Ook influencers zelf kunnen worden aangesproken als zij bewust meewerken aan verboden promotie. Zelfs subtiele verwijzingen, zoals een link in een bio of een ‘ongevraagde’ shout-out tijdens een livestream, vallen onder de wet.
Grijze zones en creatieve omwegen
Toch betekent het verbod niet dat gokbedrijven helemaal verdwenen zijn van social media. Zoals vaak wanneer iets verboden is, ontstaan er allerlei grijze zones en creatieve omwegen.
Sommige influencers werken samen met buitenlandse platforms die zich niet aan de Nederlandse wet houden in de hoop onder de radar te blijven. Anderen posten ‘informele’ content waarin ze zogenaamd enkel hun eigen ervaring delen, zonder expliciete reclame. Er zijn ook heel wat affiliate-constructies waarbij influencers een commissie krijgen voor elke speler die zich via hun link registreert: een vorm van reclame die juridisch moeilijk te bewijzen is, maar moreel twijfelachtig blijft.
De invloed en verantwoordelijkheid van influencers
Het debat over influencers en gokreclame draait niet alleen om wat wettelijk mag, maar ook om maatschappelijke verantwoordelijkheid. Influencers hebben een unieke positie: ze zijn rolmodellen voor hun volgers, vaak jongeren die hen vertrouwen en nadoen. Een influencer die gokken promoot, wekt al snel de indruk dat het leuk en onschuldig is, terwijl de realiteit anders kan zijn. Gokverslaving is een serieus probleem dat jaarlijks duizenden mensen treft, met ernstige gevolgen voor financiën, werk en mentale gezondheid.
Steeds meer influencers kiezen er daarom bewust voor om niet samen te werken met gokbedrijven, zelfs als ze er veel geld mee kunnen verdienen. Sommigen gebruiken hun platform juist om te waarschuwen voor de risico’s van gokken of om open te praten over hun eigen ervaringen met verslaving.
De rol van influencers in gokreclame toont de kracht én de kwetsbaarheid van moderne marketing. Traditionele reclame is makkelijk te herkennen, maar tegenwoordig verplaatst de verleiding zich naar subtiele beïnvloeding.
De Nederlandse wetgeving probeert die invloed in te dammen, maar zolang er geld te verdienen valt, zullen gokbedrijven en influencers blijven zoeken naar nieuwe manieren om de regels te omzeilen. Uiteindelijk draait het om één vraag: hoeveel verantwoordelijkheid dragen influencers tegenover hun volgers? Eén ding staat vast: in een tijd waarin één post miljoenen mensen kan bereiken, is die verantwoordelijkheid groter dan ooit.
